หน้าเว็บ

วันอาทิตย์ที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2560

บทที่5 ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการวัดและประเมินผล

ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการวัดและประเมินผล
ความหมายของการทดสอบ
       คำว่าการทดสอบ(Testing) การวัดผล (Measurement) และการประเมินผล(Evaluation) เป็นคำที่มักมีผู้นำไปใช้ปะปนกันหรือใช้แทนกันอยู่บ่อยๆ แต่โดยเนื้อแท้แล้วมีความหมายแตกต่างกัน ดังนั้นเพื่อให้เห็นความแตกต่างของความหมายทั้งสามคำ จึงขอให้รายละเอียดดังนี้ 
การทดสอบมีผู้ให้ความหมายไว้หลายอย่างเช่น
การทดสอบ หมายถึง การนำชุดของคำถามหรือกลุ่มงานใดๆที่เราสร้างขึ้นเพื่อจะชักนำให้ผู้ถูกสอบแสดงพฤติกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งออกมาให้ผู้สอบสังเกตได้และวัดได้(ชวาล แพรัตกุล.2518:100)
ทดสอบ หมายถึง การถามหรือการจัดสถานการณ์ต่างๆที่เป็นสิ่งเร้าให้นักเรียนตอบสนอง      (บุญเชิด ภิญโญอนันตพงษ์ ม.ป.ป.:95)
การทดสอบ หมายถึง กระบวนการวัดผลอย่างหนึ่งทางด้านจิตวิทยา อันประกอบด้วยแบบทดสอบเป็นเครื่องมือวัดความรู้-ความคิด ทำหน้าที่เป็นสิ่งเร้า ให้นักเรียนแสดงกิจกรรมตอบสนอง ออกมาขนการตอบสนองนี้สามารถกำหนดกฎเกณฑ์แทนเป็นปริมาณหรือตัวเลขได้ซึ่งเรียกว่าคะแนน นั่นเอง (อำนวย เลิศชยันตี.ม.ป.ป.:4)
การทดสอบเป็นการใช้เครื่องมือวัดประเภทหนึ่งที่เรียกว่าแบบทดสอบเพื่อรวบรวมข้อมูลจากผู้ที่ต้องการวัดกระบวนการทดสอบจะอยู่ในช่วงที่ผู้ถูกทดสอบกำลังแสดงพฤติกรรมตอบสนองแบบทดสอบนั้นผู้ใดจะมีความรู้ความสามารถเพียงใดก็ต่อเมื่อผู้นั้นตอบสนองต่อข้อสอบนั้นๆในรูปแบบพฤติกรรมที่สังเกตได้ เช่ พูดอธิบายเล่าเรื่องเขียนตอบหรือปฏิบัติเป็นต้น (ภัทรา นิคมานนท์.2540:8-9)
   จากความหมายที่ได้กล่าวมาสรุปได้ว่าการทดสอบหมายถึงการจัดสถานการณ์หรือเครื่องมือต่างๆเพื่อกระตุ้นให้ผู้ถูกทดสอบแสดงพฤติกรรมตอบสนองเพื่อค้นหาคุณลักษณะพฤติกรรมหรือความคิดบางอย่างที่ต้องการ
   องค์ประกอบที่สำคัญของการทดสอบมี 4 ประเภทได้แก่ แบบทดสอบ Test ผู้สอบ Organisms ผลการตอบสนองของผู้สอบ Responses และการตรวจให้คะแนน scoring องค์ประกอบทั้ง 4 ประการ 
การวัดผลการศึกษา
    การวัดผลการศึกษา เป็นการวัดพฤติกรรมหรือคุณลักษณะของผู้เรียน ผู้ที่จะทำการวัดผลการศึกษา จึงควรทำความเข้าใจ ความหมาย ลักษณะการวัด หลักการวัด และหน้าที่ของการวัดผลการศึกษา ดังนี้
1.   ความหมายของการวัดผลการศึกษา
การวัดผล (Measurement) มีผู้ให้ความหมายหลายอย่างเช่น
  การวัดผล หมายถึง กระบวนการใดๆที่จะให้ได้มาซึ่งปริมาณจำนวนหนึ่งอันมีความหมายแทนขนาดสมรรถภาพนามธรรมที่นักเรียนผู้นั้นมีอยู่ในตน (ชวาล แพรัตกุล.2518:140)
การวัดผล หมายถึง การกำหนดตัวเลขหรือสัญลักษณ์ให้แก่คุณลักษณะของสิ่งนั้นโดยอาศัยเครื่องมือชนิดใดชนิดหนึ่ง (วิราพร พงศ์อาจารย์.ม.ป.ป.:7)
 วัดผล หมายถึง กระบวนการหรือวิธีการใดที่จะให้ได้มาซึ่งปริมาณจำนวนหนึ่งอันมีความหมายแทนขนาดสมรรถภาพนามธรรมที่นักเรียนผู้นั้นมีอยู่ในตน                                               (โกวิท ประวาลพฤกษ์ และ สมศักดิ์ สินธุระเวชญ์.2527:20);
การวัด หมายถึง กระบวนการบอกปริมาณหรือคุณภาพของสิ่งใดสิ่งหนึ่งเป็นตัวเลขหรือสัญลักษณ์ใดใดที่ตกลงกันไว้แล้ว ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับคุณลักษณะของสิ่งที่จะวัดและวัตถุประสงค์ของการวัด(กังวล เทียนกัณฑ์เทศน์.2540:16)
องค์ประกอบของการวัดผล มี 2 ประการ คือ
     1.เครื่องมือ เครื่องมือที่ใช้ในการวัดมีมากมายหลายชนิดขึ้นกับสิ่งที่วัดเป็นรูปธรรมหรือนามธรรม
     2. มีกระบวนการกล่าวคือต้องมีขั้นตอนในการวัดดังนี้
      2.1 กำหนดจุดมุ่งหมายหรือลักษณะของสิ่งที่วัดว่าจะวัดอะไร
      2.2 สร้างหรือเลือกเครื่องมือ/วิธีการที่จะวัดให้สอดคล้องกับสิ่งที่ต้องการวัด
      2.3  ทำการวัด
      2.4 ได้ผลการวัดซึ่งอาจจะออกมาเป็นตัวเลขปริมาณสัญลักษณ์หรือข้อมูล
ประเภทการวัดผลแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้
(1)           การวัดทางด้านกายภาพ เป็นการวัดสิ่งที่มีตัวตน เช่น การวัดความยาว กว้าง หนา ลึก น้ำหนัก
(2)           การวัดผลทางด้านจิตวิทยา เป็นการวัดสิ่งที่เป็นนามธรรมไม่มีตัวตนเปลี่ยนแปลงได้ง่าย ได้แก่ พฤติกรรมมนุษย์ เช่น สติปัญญา ความสนใจ เจตคติ ความถนัด
    2.   ธรรมชาติการวัดผลทางการศึกษา
            การวัดทางการศึกษา เป็นเรื่องที่เป็นนามธรรม ผู้ที่จะนำการวัดผลการศึกษาไปใช้จึงควรทำความเข้าใจใน ธรรมชาติของการวัดผลการศึกษา ดังนี้
(1)           การวัดผลการศึกษาเป็นการวัดทางอ้อม ไม่สามารถวัดได้ตรงไปตรงมาเพราะ ปริมาณของพฤติกรรมที่จะวัดไม่มีศูนย์แท้ เราไม่ทราบว่าจุดหรือตำแหน่งนั้น อยู่ที่ใด เช่น พฤติกรรมของผู้เรียนที่เปลี่ยนแปลงไป
(2)           การวัดผลการศึกษายังไม่อาจทำให้สมบูรณ์ ในการวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนนั้น มีเนื้อหามากมายที่สามารถนำมาสร้างข้อทดสอบ
(3)           การวัดผลการศึกษาย่อมมีความคลาดเคลื่อนเสมอ ซึ่งความคลาดเคลื่อนของการวัดมี 2 ประเด็น คือ
 (3.1) ความคลาดเคลื่อนภายในตัวผู้ถูกวัด เช่น ความวิตกกังวล
 (3.2) ความคลาดเคลื่อนภายนอกตัวผู้ถูกวัด อาจจะมีสาเหตุมาจากผู้วัด (ครู) เช่นการตรวจให้คะแนน การแปลความของคะแนน
      (4) ผลจากการวัดจะมีความหมายก็ต่อเมื่อนำไปสัมพันธ์กับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
      (5) การวัดผลการศึกษาเป็นการวัดที่ไม่มีศูนย์แท้ หมายความว่า ผู้ที่สอบได้ 0 คะแนน ไม่ใช่ไม่มีความรู้ในเรื่องนั้น เขาอาจมีความรู้แต่ข้อสอบไม่ได้ถามในสิ่งที่เขารู้
3.หลักการวัดผลการศึกษา
        การประเมินผลการศึกษาจะมีประสิทธิภาพเพียงใดส่วนหนึ่งขึ้นอยู่กับหลักการวัดผลหรือวิธีการวัดผลดังนั้นการวัดผลที่ดีต้องยึดหลักการดังต่อไปนี้
(1)วัดให้ตรงกับจุดประสงค์ผลที่ได้จากการวัดแต่ละครั้งต้องมั่นใจว่าสามารถวัดในสิ่งที่ต้องการวัดอย่างแท้จริงเช่นต้องการวัดว่าผู้หญิงคนไหนสวยที่สุดจุดประสงค์ว่าให้วัดสัดส่วนบุคลิกหน้าตาแปลกกรรมการกลับไปวัดหรือให้คะแนนที่ผมอย่างนี้เรียกว่าวัดไม่ตรงจุดประสงค์
    เหตุที่วัดไม่ตรงจุดประสงค์อาจเกิดจาก
     (1.1) ไม่เข้าใจลักษณะที่ต้องการจะวัด
     (1.2) ใช้เครื่องมือวัดไม่ถูกต้องตามจุดประสงค์ที่จะวัด
     (1.3)วัดไม่ครบถ้วนเช่นตั้งจุดประสงค์ว่านักเรียนสามารถอ่านและเขียนคำที่สะกดด้วยแม่ กกได้ แต่ในการวัดครูวัดเฉพาะการอ่านมิได้ให้เขียนด้วย
(2) ใช้เครื่องมือที่ดีและเหมาะสม
(3) ระมัดระวังความผิดพลาดของการวัด
(4) การประเมินผลการวัดให้ถูกต้อง
(5)  ใช้ผลการวัดให้คุ้มค่ามิใช่ใช้ผลการวัดแค่ว่า ใครผ่าน-ไม่ผ่าน
     4.หน้าที่ของการวัดผลการศึกษา
วัดผลการศึกษามีวัตถุประสงค์ที่จะนำไปใช้หลายประการดังต่อไปนี้
(1)เป็นการบอกให้ทราบว่าความสามารถของเด็กหรือคุณสมบัติของผู้ที่ได้รับการวัดอยู่ในตำแหน่งใดของกลุ่ม
(2) เพื่อคัดเลือกเป็นการวัดเพื่อชิงเอาตำแหน่งเช่นการสอบคัดเลือก
(3) เพื่อจำแนกเป็นการวัดว่าผู้ถูกสอบอยู่ตำแหน่งใดของกลุ่มทั้งหมด
(4)เพื่อการเปรียบเทียบเป็นการวัดว่านักเรียนแต่ละคนหรือนักเรียนแต่ละห้องงอกงามพัฒนาขึ้นจากเดิมเท่าใด
(5)เพื่อการวินิจฉัยเป็นการวัดเพื่อหาจุดเด่นหรือข้อบกพร่องของผู้เรียนเพื่อค้นหาสาเหตุ
(6) เพื่อการพยากรณ์เป็นการวัดเพื่อจะใช้คะแนนไปทำนายว่าเขาควรจะเรียนอะไรจึงจะสำเร็จ
(7) เพื่อจูงใจในการเรียนการวัดผลจะเป็นแรงจูงใจให้เกิดความใฝ่ฝันในการเรียน
(8) เพื่อการประเมินผลเป็นการวัดผลเพื่อสรุปผลการเรียนเพื่อเอาคะแนนมาประเมินค่า
(9) เพื่อรักษามาตรฐานเป็นการตรวจสอบคุณภาพของนักเรียนก่อนจบการศึกษา
(10) เพื่อนำผลไปวิจัยเป็นการวัดผลและประเมินผล เพื่อที่จะนำผลไป ศึกษา ค้นคว้า และ วิจัย
การประเมินผลการเรียน
การประเมินผลการเรียนเป็นกระบวนการต่อเนื่องจากการวัดผลซึ่งมีความหมายและการจำแนกประเภทดังนี้
1. ความหมายของการประเมินผลการศึกษา
     การประเมินผลมีผู้ให้ความหมายไว้ดังนี้
      การประเมินผล หมายถึง กระบวนการที่เราใช้เพื่อสรุปผลหรือตีค่าหรือตัดสินผลที่ได้จากการวัดโดยอาศัยจากเกณฑ์อย่างใดอย่างหนึ่งเป็นหลักสำหรับเปรียบเทียบ (วิราพร พงศ์อาจารย์.ม.ป.ป.:9)
การประเมินผล หมายถึง การตัดสินหรือลงความเห็นใดๆจากผลการวัดวิเคราะห์ผลที่วัดได้หรือหลักฐานอื่นประกอบการลงความเห็น (กังวล เทียนกัณฑ์เทศน์.2540:16)
การประเมินผล เป็นกระบวนการในการตัดสินใจข้อมูลที่ได้จากการวัดผลหรือการทดสอบอย่างมีหลักเกณฑ์แล้วก็ลงสรุปว่าสิ่งนั้นดี-เลว อย่างไร (อำนวย เลิศชยันตี.ม.ป.ป.:6)
    โดยสรุปแล้ว การประเมินผล หมายถึง กระบวนการพิจารณาตัดสินหรือสรุปผลคุณภาพคุณค่าคุณลักษณะการกระทำต่างๆที่ได้จากการวัดผลว่าผลที่ได้นั้น ดี-เลว สูง-ต่ำ มาก-น้อย     
กว่าเกณฑ์หรือมาตรฐานที่ตั้งไว้เพียงใด
2.ประเภทการประเมินผลการศึกษา
การประเมินผลการเรียนการสอน จำแนกได้หลายประเภท ขึ้นอยู่กับเกณฑ์ที่ใช้แบ่งโดยทั่วไปมีอยู่ 2 เกณฑ์  คือ
2.1  จำแนกตามจุดประสงค์ของการประเมินแบ่งเป็น 3 ประเภทดังนี้
2.1.1  การประเมินผลก่อนเรียน
2.1.2 การประเมินผลระหว่างเรียน
2.1.3 การประเมินผลรวม
2.2 จำแนกตามระบบการวัดผลแบ่งออกเป็น 2 ประเภทดังนี้
2.2.1 การประเมินผลแบบอิงกลุ่ม  เป็นการนำผลจากการวัดของแต่ละคนไปเปรียบเทียบกับคนอื่นๆที่อยู่ในกลุ่มเดียวกันยึดคนส่วนใหญ่หรือกลุ่มเป็นหลักในการเปรียบเทียบ
2.2.2การประเมินผลแบบอิงเกณฑ์เป็นการนำผลจากการวัดของนักเรียนแต่ละคนไปเปรียบเทียบกับเกณฑ์ที่กำหนดไว้โดยไม่จำเป็นต้องคำนึงถึงความสามารถของคนอื่นๆ


บทบาทของการวัดผลและการประเมินผลที่มีต่อการเรียนการสอน
      การเรียนการสอนที่ดีจะต้องจัดทำอย่างเป็นระบบระเบียบ มีการวางแผนไว้อย่างดี ครูผู้สอนจึงต้องศึกษาให้ละเอียดถี่ถ้วนถึงเป้าหมายในการจัดการศึกษา ทั้งจุดมุ่งหมายในระดับหลักสูตรจุดมุ่งหมายระดับวิชา จุดมุ่งหมายระดับการเรียนการสอนเพื่อให้การจัดการเรียนการสอนสอดคล้องกับหลักสูตรในระดับนั้นๆ
    กิจกรรมการเรียนการสอน การวัดผลและประเมินผลจะมีความสัมพันธ์กันเป็นลูกโซ่ คือจุดประสงค์เป็นตัวกำหนดในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนและการวัดผล ส่วนการวัดผลและประเมินผลจะให้ข้อมูลย้อนกลับว่าประสบการณ์การเรียนได้ผลตามจุดประสงค์หรือไม่เพียงใด จุดประสงค์แต่ละข้อมีความเหมาะสมหรือไม่ และความรู้เดิมระดับใดจึงจะใช้เป็นพื้นฐานของการเรียนในวิชานั้นได้
ประโยชน์ของการวัดผลและประเมินผล
การวัดผลและประเมินผลมีบทบาทสำคัญยิ่งในการพัฒนาคุณภาพการศึกษา เนื่องจากผลที่ได้จากการวัด และประเมินผลจะเป็นพื้นฐานให้ผู้ที่เกี่ยวข้องทั้ง นักเรียน ครูและ นักการศึกษาใช้ในการปรับปรุงการเรียนการสอนและการบริหารให้ดียิ่งขึ้น
1 ประโยชน์ที่มีต่อนักเรียน
    (1) ทำให้นักเรียนทราบว่าตนเองมีความรู้ ความสามารถสูง
     (2)ทำให้นักเรียนเห็นความสามารถและความถนัดของตนเอง
     (3) ทำให้นักเรียนมีความขยันและกระตือรือร้นในการเรียนตลอดเวลา
2 ประโยชน์ที่มีต่อครู
   (1) เป็นข้อมูลให้ครูเตรียมการเรียนการสอนได้ดียิ่งขึ้น
    (2)ช่วยให้ครูรู้จักนักเรียนแต่ละคนทั้งด้านความรู้ความถนัดความสนใจ
3 ประโยชน์ต่อฝ่ายแนะแนว
   (1) สามารถนำผลการเรียนไปประกอบการแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับนักเรียน
    (2) สามารถแนะนำการเรียนหรือแนะแนวอาชีพที่นักเรียนถนัด
4 ประโยชน์ที่มีต่อฝ่ายบริหาร
     (1) ช่วยในการวางแผนการบริหารโรงเรียนได้ถูกต้องยิ่งขึ้น
     (2) เป็นข้อมูลการตัดสินเกี่ยวกับการจัดการศึกษาของโรงเรียน
5 ประโยชน์ต่อการวิจัย
      (1) ให้ข้อมูลพื้นฐานที่เป็นประโยชน์ต่อการวิจัย
      (2)ใช้เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูลวิจัย
คุณธรรมของนักวัดผลและประเมินผลการศึกษา
        ทุกอาชีพผู้ที่ประกอบอาชีพนั้นๆ จะต้องมีทั้งความรู้คู่คุณธรรมจึงจะทำให้วิชาชีพนั้นเจริญก้าวหน้า ได้วิชาชีพการวัดผลและประเมินผลการศึกษาก็เช่นเดียวกัน ผู้ที่จะอยู่ในวิชาชีพนี้ต้องเป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถและมีคุณธรรม
      ในด้านคุณธรรมนักวัดผลและประเมินผลการศึกษา จะมีบทบาททางในฐานะที่เป็นครูและเป็นนักวัดผลและประเมินผลการศึกษา ซึ่งควรมีคุณลักษณะดังนี้
1 มีความรับผิดชอบสูง โดยมุ่งช่วยเหลือให้ผู้อื่นได้รับความรู้ที่ถูกต้อง
2 มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นผู้มีจิตใจบริสุทธิ์ต่องานวัดผลไม่คดโกง
3 มีความขยันและอดทน
4 มีความละเอียดถี่ถ้วนและรอบคอบ
5 ตรงต่อเวลา
          6 การรักษาความลับข้อมูลที่จะต้องเก็บรักษาเป็นความลับจะต้องไม่เปิดเผยให้ผู้อื่นรู้โดยปราศจากเหตุผล

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น